Zespół Badań nad Literaturą w Glottodydaktyce Polonistycznej

•  promowanie stosowania utworów literackich, zwłaszcza współczesnych, w glottodydaktyce polonistycznej;
• inicjowanie i rozwijanie refleksji teoretycznej nad celami i strategiami pracy z tekstami literackimi na zajęciach językowych – w formie konferencji, warsztatów i publikacji;
• reaktywowanie tradycji literackich Centrum Polonicum, które przez dekady kojarzono w Polsce i za granicą przede wszystkim jako ośrodek badań literaturoznawczych.

• rola literatury w nauczaniu języka polskiego jako obcego/drugiego/odziedziczonego;
• kryteria doboru tekstów literackich na zajęcia językowe (m.in. rodzaj, gatunek, epoka, poziom trudności językowej);
• możliwości wykorzystania utworów literackich w praktyce dydaktycznej i strategie pracy z tekstem literackim (m.in. ćwiczenia rozwijające różne sprawności językowe oparte na fragmentach dzieł literackich).

• dr Justyna Zych, kierowniczka Zespołu (Centrum Polonicum)

• prof. dr hab. Andrzej Zieniewicz (Centrum Polonicum)

• dr Michala Benešová (Univerzita Karlova, Czechy)
• mgr Justyna Gołąbek (Universität Tübingen, Niemcy)
• mgr Katarzyna Kołak-Danyi (Centrum Polonicum)
• dr Paulina Potasińska (Centrum Polonicum)

Monografia wieloautorska pt. „Literackie obrazy kultury. Perspektywa glottodydaktyczna” pod red. Justyny Zych ukazała się w 2020 r. w serii wydawniczej „Studia Glottodydaktyczne”.

Wszystkie zgromadzone w tomie teksty podejmują problematykę wykorzystywania utworów literackich w nauczaniu języka polskiego jako obcego i skupiają się na tym aspekcie literatury, jakim są zawarte w niej treści kulturowe, czyli właśnie na tytułowych literackich obrazach kultury. Ambicją i zamysłem tej książki jest dostarczenie małej antologii tekstów-portretów polskiej kultury, jak również sprawdzonych scenariuszy lekcji. Publikacja odpowiada także na potrzebę stworzenia przestrzeni do dyskusji o obrazach kultury polskiej w naszej literaturze z perspektywy glottodydaktycznej.

Spis treści:

https://www.wuw.pl/data/links/2583072967d861fdfe02097449e85e09/13333_7332.pdf

Wersja elektroniczna publikacji:

https://www.wuw.pl/product-pol-13416-Literackie-obrazy-kultury-Perspektywa-glottodydaktyczna-EBOOK.html

• Kołak-Danyi K., Obok i zamiast podręcznika. Teksty kulturowe na jpjo, [w:] Edukacja międzykulturowa, red. A. Rabczuk, Warszawa 2012, s. 26–42.
• Kołak-Danyi K., Kultura popularna a sylwa współczesna, [w:] Kultura popularna w nauczaniu języka polskiego jako obcego, red. P. Garncarek, P. Kajak, Warszawa 2012, s. 93–98.
• Potasińska P., „Meteorologia wspomnień” rodzinnych Jeremiego Przybory, czyli genealogia dla zaawansowanych, [w:] Literackie obrazy kultury. Perspektywa glottodydaktyczna, red. J. Zych, Warszawa 2020, s. 144–165.
• Zieniewicz A., Nauczanie kultury i pragnienie opowieści, [w:] Literackie obrazy kultury. Perspektywa glottodydaktyczna, red. J. Zych, Warszawa 2020, s. 15–28.
• Zieniewicz A., Historycznie, literacko czy kulturowo – nauczanie literatury w perspektywie glottodydaktycznej, „Kwartalnik Polonicum” 2013, nr 13, s. 30–35.
• Zieniewicz A., Fragment tekstu literackiego jako narzędzie w glottodydaktyce, „Kwartalnik Polonicum” 2015, nr 19, s. 28–35.
• Zych J., Rozwijanie kompetencji międzykulturowej za pomocą książek o Polsce napisanych przez cudzoziemców, „Acta Universitatis Lodziensis – Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 28, 2021, s. 75–92.
• Zych J., Współczesne reportaże o cudzoziemcach w Polsce jako antidotum na glottodydaktyczne bezdroża bezkrytycznego szerzenia mitu polskiej gościnności, [w:] Bezdroża glottodydaktyki polonistycznej. Studia, rozprawy i szkice, red. G. Leszczyński, A. Zieniewicz, Warszawa 2021, s. 34–64.
• Zych J., Najnowsze polskie powieści jako źródło wiedzy o życiu codziennym współczesnych Polaków, [w:] Literackie obrazy kultury. Perspektywa glottodydaktyczna, red. J. Zych, Warszawa 2020, s. 67–94.
• Zych J., Jedna strona przesycona polskością, czyli glottodydaktycznie o fragmencie powieści Dawida Bieńkowskiego pod tytułem „Biało-czerwony”, [w:] Literatura i glottodydaktyka w praktyce. Tekst literacki w nauczaniu języka polskiego jako obcego, red. A. Kwiatkowska, M. Válkova Maciejewska, Poznań 2018, s. 75–89.
• Zych J., O Wiedźminie, Samotnych w sieci i Eberhardzie Mocku, czyli o pożytkach z literatury popularnej na lekcjach jpjo, [w:] Kultura popularna w nauczaniu języka polskiego jako obcego, red. P. Garncarek, P. Kajak, Warszawa 2012, s. 125–130.
• Zych J., O tym, jak polska literatura przenika do polszczyzny, czyli… od Mickiewicza i Żeromskiego nie ma ucieczki, „Kwartalnik Polonicum” nr 9, Warszawa 2009, s. 23–25.

Justyna Zych  – doktorka nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, absolwentka filologii polskiej oraz filologii romańskiej w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na UW. Adiunktka w Centrum Polonicum i jego wicedyrektorka; w latach 2014–2016 visiting professor na University of Toronto; laureatka Fulbright Slavic Award w roku 2019/2020 (visiting professor na University of Washington w Seattle). Autorka monografii L’influence de la psychanalyse sur la critique littéraire en France (1914–1939) [2014] oraz licznych artykułów. Redaktorka naukowa serii „Studia Glottodydaktyczne” oraz tomów zbiorowych. Wykładała na kilkunastu uniwersytetach za granicą. Zainteresowania badawcze: współczesne powieści i reportaże polskie, psychoanaliza i podejście antropologiczne w badaniach literackich, obrazy Inności kulturowej w literaturze, literatura w glottodydaktyce polonistycznej.

http://polonicum.uw.edu.pl/pracownik/dr-justyna-zych

Andrzej Zieniewicz – profesor w Zakładzie Literatury XX i XXI w. na Wydziale Polonistyki UW. Publikował w „Przeglądzie Humanistycznym”, „Tekstach Drugich”, „Miesięczniku Literackim”, „Twórczości” „Poezji”, „Midraszu”, „Dialogu”, „Literaturze”. W latach 1986–1994 wykładał na Uniwersytecie Ankarskim i Uniwersytecie Stambulskim. W latach 2008–2016 był dyrektorem Centrum Polonicum. Zainteresowania badawcze: historia i historiozofia w literaturze XX w., problemy literatury jako świadectwa, studia nad formami z pogranicza fikcji i autobiografii. Ważniejsze publikacje: Idące Wilno. Szkice o Żagarach (1987), Małe iluminacje. Formy prozatorskie w twórczości Mirona Białoszewskiego (1989), Polak mały w Azji Mniejszej (1992), Jak Polak z Polakiem. Autoprezentacje. Dyskursy. Analizy (1998), Obecność autora. Style rzeczywistości w sylwie współczesnej (2001), Pakty i fikcje. Autobiografizm po końcu wielkich narracji (2011).

http://polonicum.uw.edu.pl/pracownik/prof-dr-hab-andrzej-zieniewicz

Michala Benešová – polonistka w Katedrze Studiów Środkowoeuropejskich na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze. Ukończyła polonistykę i bohemistykę. Zajmuje się historią literatury polskiej, koncentrując się na literaturze polskiej okresu międzywojennego oraz współczesnej, polskim reportażu literackim, a także żydowskiej tradycji kulturowej i religijnej w literaturze polskiej XX wieku. Drugim obszarem jej zainteresowań jest przekład polsko-czeski (przetłumaczyła m.in. książki Sz. Twardocha, S. Chutnik, J. Bator, J. Dukaja i W. Tochmana). Jest autorką monografii Ve světle kabaly. Židovská mystika v polské literatuře meziválečného období (Praga 2017) oraz współautorką publikacji Fenomén: Polská literární reportáž (Praga 2016). Publikowała w czasopismach „Konteksty Kultury”, „Dziennikarstwo i Media” i „Studia Slavica” oraz w tomach zbiorowych Understanding Misunderstanding, vol. 1: Cross-Cultural Translation i Trzydzieści. Polska w reportażu, reportaż w Polsce po 1989 roku.

Justyna Gołąbek – absolwentka Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, ukończyła również studia podyplomowe w zakresie glottodydaktyki polonistycznej w Centrum Polonicum. Od 2008 r. lektorka języka polskiego w Instytucie Slawistki na Uniwersytecie im. Eberharda Karola w Tybindze. W latach 2006–2020 pracowała również w Szkole Polskiej przy Konsulacie Generalnym RP w Monachium z siedzibą w Remseck jako nauczycielka języka polskiego w klasach gimnazjalnych i licealnych. Od 2011 r. członkini Federalnego Związku Nauczycieli Języka Polskiego w Niemczech. W swojej pracy dydaktycznej chętnie wykorzystuje teksty literackie i kulturowe jako nośnik wiedzy o polskiej kulturze i historii.

Katarzyna Kołak-Danyi – absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim, lektorka języka polskiego jako obcego/ drugiego/ odziedziczonego, asystentka w Centrum Polonicum. Na polu dydaktyki języka i kultury interesują ją możliwości wykorzystania tekstów literackich i kulturowych przy użyciu metod zarówno pośrednich (warsztaty tekstowe), jak i bezpośrednich (warsztaty teatralne i dramowe). Wśród jej zainteresowań badawczych znajduje się teatr Tadeusza Kantora oraz historia teatru i historia sztuki, szczególnie od końca XIX w. po współczesność, zjawiska na pograniczu sztuk, a także kategoria sylwy i autobiografizm w dwudziestowiecznej i najnowszej literaturze polskiej.

http://polonicum.uw.edu.pl/pracownik/mgr-katarzyna-kolak-danyi

Paulina Potasińska – asystentka w Centrum Polonicum; doktorantka w Zakładzie Literatury XX i XXI w. Wydziału Polonistyki UW; badaczka literatury związanej z Warszawą; napisała monografię zatytułowaną Kult, mit i kompleks. Figury autokreacji w twórczości Leopolda Tyrmanda, Marka Hłaski i Tadeusza Konwickiego (2015) oraz wiele artykułów naukowych. Obecnie kończy rozprawę doktorską, w której przygląda się wizerunkom pisarzy uwzględniających w swoich autokreacjach pochodzenie z „dobrych domów” lub „złych dzielnic” Warszawy. Współpracowała m.in. z Fundacją „Okularnicy” im. Agnieszki Osieckiej, Fundacją Teatr Papahema oraz Oknem na Warszawę.

http://polonicum.uw.edu.pl/pracownik/mgr-paulina-potasinska